ÖZET

Amaç

Şok dalga litotripsi, üriner sistem taş hastalığı tedavisinde kullanılan invazif olmayan yöntemlerin başında gelmesine rağmen oluşturduğu ağrı ve anksiyete nedeni ile bazı hastalar tarafından tolere edilememektedir. Bu çalışmada şok dalga litotripsi öncesinde hastada oluşan anksiyetenin işlem esnasındaki ağrıya etkisi araştırıldı.

Gereç ve Yöntem

Çalışmaya Ocak 2014-Nisan 2014 tarihleri arasında 20 mm’den küçük tek böbrek pelvis taşı nedeni ile ilk defa şok dalga litotripsi tedavisi yapılan 54 hasta dahil edildi. İşlem öncesinde tüm hastalar şok dalga litotripsi hakkında detaylı olarak bilgilendirildikten sonra valide edilmiş Hastane Anksiyete Depresyon ölçeği doldurtularak anksiyete seviyeleri ölçüldü. İşlemden hemen sonra ise şok dalga litotripsi süresince hissettikleri ağrı vizüel ağrı skalası doldurtularak değerlendirildi. Ayrıca yaş, cinsiyet, taş boyutu, vücut kitle indeksi (VKİ), deri-taş mesafesi, uygulanan toplam enerji miktarı da kayıt altına alınarak tüm bu değişkenlerin ağrı ile ilişkisi araştırıldı.

Bulgular

Kırk beş (83,3%) erkek 9 (16,7%) kadın toplam 54 hastanın ortalama yaşı 41,11±16,35 idi. Ortalama taş boyutu, işlem öncesi anksiyete seviyesi, işlem esnasındaki ağrı skoru, VKİ, deri-taş mesafesi, şok dalga litotripsi için uygulanan toplam enerji seviyesi sıra ile 10,69±4,75 mm, 5,2±3,87; 6,5±2,46; 25,77±4,16; 7,23±2,10 cm; 56,53±16,74 jul idi. İşlem öncesi anksiyete seviyesi, toplam uygulanan enerji ve şok dalga sayısı ağrı skorları üzerine istatistiksel olarak anlamlı derecede etkili bulundu (p<0,05). Yaş, cinsiyet, taş boyutu, VKİ, deri-taş mesafesinin ise ağrı skorlarına etkisi istatistiksel anlamlı seviyede bulunmadı (p>0,05).

Sonuç

Elde ettiğimiz sonuçlara göre işlem öncesi anksiyete şok dalga litotripsi esnasında ağrıyı etkileyen faktörlerden birisidir ve anksiyeteye yönelik alınacak önlemler ağrı kontrolüne, dolayısı ile hasta uyumuna katkı sağlayabilir.